Μήπως υφίστασαι "mobbing";

από την Αλεξάνδρα Παυλέτση – Στεφανή

Ένας συγκεκριμένος βαθμός ανταγωνισμού αποτελεί φυσιολογικό και χρήσιμο συστατικό της καθημερινότητας στην εργασία. Ο ανταγωνισμός είναι βασικός στο να επιτευχθούν στόχοι, ακόμα και αν μπορεί να περιλαμβάνει συγκρούσεις αλλά να βασίζονται σε επαγγελματικά θέματα και να εστιάζουν στο περιεχόμενο αυτών και όχι σε προσωπικές αξίες. Όμως όταν ξεπερνά τα όρια φτάνουμε να μιλάμε για το Mobbing. Το Mobbing στο χώρο εργασίας είναι η «ψυχολογική τρομοκρατία» ή «ηθική παρενόχληση». Συγκεκριμένα είναι:

• Οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ψυχολογικής παρενόχλησης που έχουν ως αντικείμενο ή αποτέλεσμα την υποβάθμιση των εργασιακών συνθηκών
• ικανή να πλήξει τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια
• να επηρεάσει τη σωματική ή ψυχική υγεία
• να βλάψει το επαγγελματικό μέλλον ενός ατόμου

Το mobbing ασκείται με πολλούς τρόπους: συνειδητή και επαναλαμβανόμενη ταπείνωση, προσβλητική μεταχείριση, ειρωνεία, συκοφαντία, απειλές, αναξιοπρεπής μεταχείριση από προϊσταμένους, ηθελημένη απόκρυψη πληροφοριών αναγκαίων για την εργασία τους, ανάθεση προσβλητικών ή ανούσιων εργασιών, άρνηση ανάθεσης εργασίας.

Επίσης, μπορεί να ασκηθεί μέσω απειλών για την επαγγελματική εξέλιξη, όπως είναι η ανάθεση νέων καθηκόντων χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση, η ανάθεση επικίνδυνων καθηκόντων, ο υπερβολικός έλεγχος, ο αποκλεισμός από σεμινάρια κατάρτισης ή συνεδριάσεις, η έλλειψη επικοινωνίας, η έλλειψη αναγνώρισης, οι πειθαρχικές απειλές, οι απειλές απόλυσης, η εσκεμμένη υποτίμηση προτάσεων, η αδικαιολόγητη μετάθεση και η υπερφόρτωση υποχρεώσεων με προθεσμίες που δεν μπορούν να τηρηθούν.

Οι συνέπειες στον εργαζόμενο είναι πολλές. Αποτελεί αιτία για εκδήλωση ψυχικών και σωματικών νοσημάτων. Οι επιπτώσεις του προκαλούν στον εργαζόμενο διαταραχές ύπνου, κατάθλιψη, επιθετικότητα, τάσεις αυτοκτονίας, μειωμένης αντοχής στο άγχος, κρίσεις πανικού. Επίσης, συνδέεται με ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως απότομος πόνος, αίσθημα υπερβολικής κόπωσης ή εξάντλησης, ημικρανίες ή κεφαλαλγίες.

Οι επιπτώσεις στην επιχείρηση περιλαμβάνουν πρώτα απ' όλα μείωση του επιπέδου απόδοσης των εργαζομένων που το υφίστανται, μέχρι και κατά 80%, γεγονός που συνεπάγεται μείωση του ρυθμού και της ποιότητας της παραγωγής. Επίσης, προκαλούν διαταραχή των σχέσεων των συναδέλφων και αύξηση των απουσιών από την εργασία λόγω ασθένειας.

Η έκφραση θέτει σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια του εργαζόμενου. Ο εκφοβισμός συχνά περιλαμβάνει τη λανθασμένη χρήση ή κατάχρηση της εξουσίας στις περιπτώσεις που τα πρόσωπα στόχος εμφανίζουν δυσκολίες στο να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Έτσι, είναι αναγκαίο να θέτουμε όρια στους άλλους και να αποδεχτούμε το πρόβλημα, ώστε να μπορέσουμε να το διαχειριστούμε βαθμιαία.

Η Αλεξάνδρα Παυλέτση – Στεφανή είναι BSc Ψυχολόγος, MSc Προαγωγή Ψυχικής Υγείας και Πρόληψη Ψυχιατρκών Διαταραχών, alexandra.pavletsistefani@gmail.com