Σταμάτα την γκρίνια

Από την Ελένη Αϋφαντή

«…Ναι είμαι γκρινιάρα. Δεν το παραδέχομαι, αλλά το ξέρω. Κατά βάθος ίσως να ψάχνω έναν τρόπο να σου δείξω αυτό που έχω ανάγκη, αυτό που μου λείπει. Μα, δεν φταίω μόνο εγώ, φταις και συ. Εσύ που ενώ έκανες τα πάντα για να μπεις στη ζωή μου, με εντυπωσίασες, με κάλυψες και εγώ σου έκανα χώρο και συ σιγά-σιγά μου τα άλλαξες. Όλα. Τώρα λες ότι είμαι γκρινιάρα γιατί ζητάω το χρόνο σου, την προσοχή σου, τη φροντίδα σου. Θεωρείς ότι είναι δίκαιο να μου παίρνεις πίσω ότι μου έδωσες; Τι λες;»

Ή θα μπορούσε να είναι κάπως έτσι :

«…Ναι γκρινιάζω γιατί δεν έχω λεφτά για να αγοράζω ό,τι θέλω, γιατί κανείς δεν με καταλαβαίνει, κανείς δεν νοιάζεται να καταλάβει τις ανάγκες μου. Γκρινιάζω γιατί οι άλλοι τα έχουν όλα, ενώ εγώ;Δεν λέω τίποτα, μπορεί να με παρεξηγήσουν, να με πληγώσουν, η γκρίνια είναι πιο ασφαλής, δεν έχει και ευθύνες. Φοβάμαι να διεκδικήσω, η γκρίνια είναι πιο ασφαλής»

Μια εύκολη, ασφαλής αντίδραση

Γκρινιάζω γιατί θέλω να ασχοληθούν μαζί μου, γιατί αν τα καταφέρω, εγώ θα ελέγχω την κατάσταση και έτσι το «εγώ» μου θα νοιώθει ασφάλεια.Έτσι, καταλήγω να γίνομαι χειριστική, χωρίς να υπολογίζω τον άλλον, ο οποίος το πιθανότερο είναι να κλειστεί στον εαυτό του για να με αποφύγει και καταλήγω από εκεί που ξεκίνησα: να αισθάνομαι ανασφάλεια και να ξαναγκρινιάζω για να τραβήξω την προσοχή του στις ακάλυπτες ανάγκες του «εγώ» μου. Φαύλος κύκλος γκρίνιας και ματαίωσης.

Γκρινιάζω γιατί όταν τα πράγματα πάνε στραβά, η γκρίνια είναι μια εύκολη αντίδραση, αλλιώς θα πρέπει να βρω πιο δυναμικές και απαιτητικές λύσεις για να ξεπεράσω μια δυσκολία που θα με κάνει πιο δυνατή. Με τη γκρίνια αποφεύγω να δράσω, μεταθέτω την ευθύνη αλλού, όμως έτσι, εκχωρώ και τα δικαιώματά μου, χωρίς να το καταλαβαίνω βέβαια.

Γκρινιάζω γιατί έμαθα να βλέπω ό,τι άσχημο συμβαίνει γύρω μου. Μου είναι πιο δύσκολο να δω και ό,τι καλό υπάρχει στη ζωή μου. Έτσι, όμως, καλλιεργώ μια αρνητική στάση απέναντι στην ίδια μου τη ζωή.

Γκρινιάζω γιατί οι άλλοι δεν αποδέχονται αυτό που κάνω και εγώ αρνούμαι συστηματικά να αποδεχθώ, τον εαυτό μου, όπως ακριβώς είναι.

Γκρινιάζω ακόμα και αν δεν έχω σοβαρό λόγο να το κάνω. Γκρινιάζω χωρίς να το συνειδητοποιώ, για την κίνηση, για τον καιρό, για τα κιλά μου, τη δουλειά μου, τις υποχρεώσεις μου, το σύντροφο που δεν βοηθάει.

Τι μπορώ να κάνω;

 Χωρίς αμφιβολία δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει καταφύγει στη γκρίνια κάποια στιγμή της ζωής του. Είμαστε, όμως αβοήθητοι απέναντι στη γκρίνια; Φυσικά και όχι. Μια μαθημένη συνήθεια είναι που χρειάζεται συνειδητά να την παρατηρήσουμε, να ανακαλύψουμε ποιες σκέψεις μας και ποιες συμπεριφορές μας την τροφοδοτούν και να τις αλλάξουμε, όπως:

Να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας άμεσα, να μην τα συσσωρεύουμε, διότι αργότερα θα ξεπηδήσουν πιο έντονα με τη μορφή της γκρίνιας.Να μας φροντίσουμε, ώστε να μην δημιουργούνται κενά μέσα μας που θα ζητάμε ή θα απαιτούμε να τα καλύψουν οι άλλοι, έστω και αν χρειαστεί να καταφύγουμε στη γκρίνια.

Να έχουμε ξεκάθαρα θέλω και να τα επικοινωνούμε, εγκαταλείποντας την τακτική του ότι ο άλλος είναι υποχρεωμένος να σκέφτεται πριν από μας για μας, για να μας αποδείξει ότι μας αγαπάει. Κι αν δεν το κάνει, να γκρινιάζουμε και να το απαιτούμε.  Μα τότε δεν έχει αξία, έτσι κι αλλιώς.  

Χρειάζεται επίσης να ελέγξουμε τη διάθεσή μας για κριτική.  Πιστεύοντας ότι εμείς κι αν δεν τα κάνουμε όλα σωστά, έχουμε αρκετές δικαιολογίες,ενώ οι άλλοι δεν είναι αρκετά ικανοί ή καλοί, ως οφείλουν και έτσι νομιμοποιούμαστε να κρίνουμε ασταμάτητα τις συμπεριφορές τους και να τους φορτώνουμε με ενοχές.  Ας κάνουμε ένα βήμα πίσω για να δούμε τα πράγματα και από την οπτική γωνία του άλλου και τότε ίσως αλλάξουμε γνώμη, ίσως δούμε πιο καθαρά και τη δική μας συμμετοχή στο πρόβλημα και σταματήσουμε τη γκρίνια.

Και το κυριότερο, να κατανοήσουμε ότι αν επικεντρωνόμαστε σε αυτά που δεν έχουμε, δεν θα έχουμε ποτέ αρκετά. Αντιθέτως, αν εστιάζουμε σε ό,τι η ζωή μας έδωσε, θα καταλήξουμε να έχουμε περισσότερα από αυτά που φανταστήκαμε.  Η αίσθηση ότι πάντα κάτι μας λείπει, ημη πληρότητα, τρέφει τη γκρίνια και μας απομακρύνει από το να βιώνουμε την αφθονία στη ζωή μας.

Το κυνήγι της «τέλειας ζωής», του «τέλειου συντρόφου», των «τέλειων συνθηκών» είναι άσκοπο και ατέρμονο. Ας βρούμε, λοιπόν, τι είναι αυτό που μπορεί να μας κάνει πραγματικά χαρούμενους, ας αποδεχθούμε τον εαυτό μας και τους άλλους γι’ αυτό που είναι, ας νοιώσουμε ευγνωμοσύνη για όλα όσα έχουμε και ας φροντίσουμε τα σημερινά μας δεδομένα, να μην γίνουν τα αυριανά μας ζητούμενα.

Ελένη Αϋφαντή, σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης (LifeCoach), εκπαιδευμένη στη Συστημική Ψυχιατρική και τη Διαχείριση Αρνητικών Καταστάσεων.