Περίοδος: Γιατί πονάς και πως θα το αντιμετωπίσεις

Δυσμηνόρροια ή Επώδυνη Περίοδος, είναι η παθολογική κατάσταση πόνου κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως που παρεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητες της γυναίκας.

Ακόμα, η δυσμηνόρροια συχνά προσδιορίζεται απλά ως πόνοι περιόδου, ή τουλάχιστον  πόνοι περιόδου οι οποίοι είναι υπερβολικοί.

Οι πόνοι αυτοί, συχνά χρησιμοποιούνται ως συνώνυμο με τις κράμπες της έμμηνου ρύσης, οι τελευταίες όμως μπορεί επίσης να αναφέρονται και σε συστολές της μήτρας, οι οποίες είναι γενικά μεγαλύτερης  αντοχής διάρκειας και συχνότητας από ό,τι στο υπόλοιπο του έμμηνου κύκλου.

Η Δυσμηνόρροια χαρακτηρίζεται από διαφορετικά είδη πόνου, όπως απότομο πόνο, έντονο σφίξιμο, ναυτία, ή κάψιμο. Επίσης, η δυσμηνόρροια μπορεί να προηγείται αρκετές ημέρες της έμμηνου ρύσης ή μπορεί να την συνοδεύει, και συνήθως υποχωρεί καθώς η έμμηνος ρύση τελειώνει. Συμβαίνει επίσης, η δυσμηνόρροια να συνυπάρχει με υπερβολικά μεγάλη απώλεια αίματος, γνωστή ως μηνορραγία.

 Η δυσμηνόρροια χωρίζεται σε δυο κατηγορίες, την Πρωτοπαθή και την Δευτεροπαθή.

Δευτεροπαθής δυσμηνόρροια διαγιγνώσκεται όταν τα συμπτώματά της οφείλονται σε υποκείμενη νόσο, διαταραχή, ή δομική ανωμαλία, είτε εντός είτε εκτός της κοιλότητας της μήτρας.

Κάποια παραδείγματά της, είναι τα εξής:

• Ινομυώματα - Οι καλοήθεις όγκοι που αναπτύσσονται μέσα στο τοίχωμα της μήτρας ή προσκολλώνται σε αυτήν.
• Αδενομύωση - ο ιστός που επενδύει την μήτρα (που ονομάζεται ενδομήτριο) αρχίζει να αναπτύσσεται στο πλαίσιο του μυϊκού τοίχους της.
• Ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ).
• Ενδομητρίωση - θραύσματα του ενδομητρίου επένδυση που βρίσκονται σε άλλα όργανα της πυέλου.
• Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID), το οποίο είναι κατά κύριο λόγο μια λοίμωξη των σαλπίγγων, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει τις ωοθήκες, τη μήτρα, και του τραχήλου.
• Μια κύστη ωοθηκών ή ένας όγκος.
• Η χρήση ενδομήτριας αντισυλληπτικής συσκευής (IUD).

Πρωτοπαθής δυσμηνόρροια διαγιγνώσκεται όταν κανένα από τα παραπάνω δεν έχει εντοπιστεί.

Τι να κάνεις

Η Πρωτοπαθής δυσμηνόρροια μπορεί να απαιτεί μια διεπιστημονική προσέγγιση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ιατρικές και διατροφικές παρεμβάσεις, καθώς και αλλαγές στον τρόπο ζωής της γυναίκας.

• Διατροφικές παρεμβάσεις, όπως μια χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά χορτοφαγική δίαιτα, πρόσληψη βιταμίνης Ε, μαγνησίου, και άλλα συμπληρώματα διατροφής, μειωμένη πρόσληψη αλκοόλ και καφεΐνης, και η απώλεια βάρους μπορεί να είναι αποτελεσματική.
• Η τακτική άσκηση μειώνει τις συγκεντρώσεις οιστρογόνων στο αίμα, τα οποία αναμένεται να μειώσουν το φαινόμενο της δυσμηνόρροιας. Έχει αποδειχθεί πως, οι γυναίκες που ασκούνται, φαίνεται να έχουν πιο ήπια συμπτώματα εμμηνορρυσίας, σε σύγκριση με εκείνες που δεν ασκούνται.
• Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να είναι αποτελεσματική.
• Θερμότητα που εφαρμόζεται στο κάτω μέρος της κοιλιάς μπορεί να είναι τόσο αποτελεσματική όσο η ακεταμινοφαίνη (Tylenol) και την ιβουπροφαίνη για την ανακούφιση του πόνου.
• Ο βελονισμός και η ηλεκτρική διέγερση των νεύρων μπορεί να είναι ευεργετική. Περιορισμένα στοιχεία από ελεγχόμενες μελέτες δείχνουν ότι ο βελονισμός προκαλεί σημαντική ανακούφιση από τον πόνο και μειώνει την ανάγκη για φάρμακα.
• Τα μη στεροειδή αντι-φλεγμονώδη φάρμακα (π.χ., η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη) συχνά είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του πόνου. Η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική, αν αρχίσει πριν από την αναμενόμενη έναρξη των συμπτωμάτων και να συνεχίζεται καθ 'όλη την έμμηνο ρύση.
• Η λήψη από του στόματος αντισυλληπτικών χαπιών, είναι συχνά αποτελεσματική.
• Άλλα φάρμακα, περιλαμβανομένων των αποκλειστών των διαύλων ασβεστίου, νιτρογλυκερίνη, και το μονοξείδιο του αζώτου, είναι υπό διερεύνηση.
• Οι γυναίκες που δεν ανταποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να διερευνήσουν το ενδεχόμενο ενδομητρίωσης.

Ο Κώστας Λατζουράκης είναι Μαιευτήρας Χειρουργός - Γυναικολόγος