Skip to main content

Κλεπτομανία

Τι σημαίνει κλεπτομανία αλήθεια; Το λέει η ίδια η λέξη, είναι δηλαδή μια μανία κλοπής. Χρειάζεται ο ασθενής αυτό που έκλεψε; Δεν το χρειάζεται, είναι συνήθως ευτελούς αξίας και δεν έχει καμία οικονομική απολαβή για τον πάσχοντα. Συνήθως τα άτομα που πάσχουν από αυτή την ασθένεια, κλέβουν για να κλέψουν και όχι για να χαρούν το κλοπιμαίο.

Είναι ψυχιατρική διαταραχή η κλεπτομανία; Φυσικά και είναι και υπάγεται στην κατηγορία «διαταραχές των συνηθειών και ελέγχου των παρορμήσεων».

Ο Γάλλος ψυχίατρος Esquirol το 1938 μίλαγε για «ενστικτικές μονομανίες». Ποιες είναι αυτές; Παθολογική χαρτοπαιξία (τζόγος), κλεπτομανία, τριχοτιλλομανία και πυρομανία. Οι δύο τελευταίες είναι πιο σπάνιες, ενώ οι δύο πρώτες πιο συχνές, με τον τζόγο να πλησιάζει το 3% του γενικού πληθυσμού. Για την κλεπτομανία δεν υπάρχουν αξιόπιστα επιδημιολογικά στοιχεία γιατί ο κλεπτομανής συνήθως δεν επισκέπτεται ψυχίατρο και πάει μόνο αφού συλληφθεί επανειλημμένως, μήπως και μπορέσει να ελέγξει την παρόρμησή του.

Συμπτώματα

Τι συμβαίνει όμως στην κλεπτομανία; Υπάρχει μία σκέψη για κλοπή, αδυναμία του ατόμου να ελέγξει αυτή την σκέψη, μεγάλη ένταση πριν την πράξη και απόλαυση όταν αυτή πραγματοποιείται. Άρα μιλάμε για μία έξη. Υπάρχει δηλαδή μία μεγάλη ένταση πριν από την κλοπή, ένα αίσθημα απόλαυσης κατά την διάρκεια αυτής και ηρεμία αμέσως μετά. Δεν σας θυμίζει αυτό σεξουαλική πράξη; Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεραπεία υπάρχουν έντονες ψυχοσεξουαλικές συγκρούσεις στο άτομο το οποίο δεν μπορεί να καλύψει τα ψυχολογικά ελλείμματα που έχει και καταφεύγει σε αυτές τις πράξεις. Συνήθως αυτά τα άτομα έχουν ναρκισσιστικά πλήγματα στην παιδική ηλικία. Η κλεπτομανία μπορεί να ξεκινήσει από την παιδική ή από την εφηβική ηλικία και κορυφώνεται στην ηλικία των 35. Όση περιουσία και να αποκτήσει ο κλεπτομανής, πάντα νιώθει ανικανοποίητος και καταφεύγει στην κλοπή ως αυτοτιμωρία.

Δες κι αυτό: Φόρα μπικίνι με αυτοπεποίθηση

Αύξηση κρουσμάτων

Τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη των super market και των εμπορικών κέντρων το ποσοστό των κλεπτομανών αυξάνεται γιατί τα άτομα αυτά δεν μπορούν να αντισταθούν σε χώρους με πολλά προϊόντα. Οι κάμερες ασφαλείας αυτών των κέντρων δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι υποπίπτουν σε κλοπές χωρίς να έχουν οικονομική ανάγκη, αλλά συνήθως το προϊόν που κλέβουν έχει χαμηλή αξία. Ο κλεπτομανής ξέρει ότι αυτό που κάνει είναι λάθος αλλά δεν μπορεί να αντισταθεί στην έξη του. Συνήθως δεν πρόκειται για αντικοινωνικά ή παραβατικά άτομα και μπορεί στον επαγγελματικό τομέα να είναι πολύ πετυχημένα.

Αντιμετωπίζεται η κλεπτομανία; Σίγουρα είναι μία ασθένεια που θέλει μακρύ χρόνο ψυχανάλυσης ώστε να αναδειχτούν τα ναρκισσιστικά πλήγματα και οι ψυχοσεξουαλικές διαταραχές. Όταν όμως η κλεπτομανία γίνεται συχνά η συμπεριφορική ψυχοθεραπεία ενδέχεται να βοηθήσει πιο άμεσα. Το σημαντικό είναι να καταλάβουμε ότι ο κλεπτομανής δεν είναι κλέφτης αλλά ασθενής.

Ο Στάθης Μπαρτζώκας είναι ψυχίατρος