Μυστικά για να θέσεις όρια στις σχέσεις σου!
από την Αλεξάνδρα Παυλέτση – Στεφανή
Τα όρια είναι ένα από τα πιο βασικά εργαλεία στις σχέσεις, καθώς είναι ο συναισθηματικός και σωματικός χώρος που θέτουμε σε σχέση με τους άλλους. Με αυτόν τον τρόπο δείχνουμε στους άλλους πώς να μας συμπεριφέρονται. Είναι σημαντικά , καθώς νιώθουμε ασφάλεια, διαχωρίζουμε τον εαυτό μας από τους άλλους, τις σκέψεις μας και τα συναισθήματα μας. Επίσης, διασφαλίζουν την ακεραιότητα και μας δίνουν την αίσθηση ότι έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας και την ευθύνη. Όταν θέτονται σωστά τα όρια, μπορούμε να ζητήσουμε αυτό που θέλουμε με την αίσθηση της ελευθερίας και οι σχέσεις είναι αμοιβαία ικανοποιητικές, καθώς έτσι αποφεύγεται η χειραγώγηση, η εκμετάλλευση και η παραβίαση των άλλων, αφού επικοινωνούνται οι ανάγκες μας και οι προσδοκίες μας.
Όταν τα όρια μοιάζουν να είναι ένας αγώνας, προκύπτει η ανασφάλεια. Καθώς είναι δύσκολο στο άτομο να θέσει όρια στη σχέση, συμβιβάζεται με αυτό που θέλουν οι άλλοι, καθώς δεν θέλει να διακινδυνεύσει πιθανή σύγκρουση, απόρριψη ή εγκατάλειψη. Έτσι, όμως οι ανάγκες καταπιέζονται αφού δεν υπάρχει οριοθέτηση και δίνεται προτεραιότητα στις ανάγκες των άλλων.
Τα όρια είναι o πήχης που θέτεις για τον εαυτό σου και μέχρι που είσαι πρόθυμος να συμμετέχεις. Έτσι, λοιπόν πρέπει να κατανοήσεις τον εαυτό σου για να εφαρμοστούν τα όρια.
- Να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου για το τι ακριβώς θέλεις, τι σου αρέσει και τι πιστεύεις.Εστίασε στο τι πραγματικά θέλεις και σκέψου: Ποιες άξιες είναι σημαντικές για εσένα, Τι είναι πιο σημαντικό στις σχέσεις, Τι σε ενοχλεί περισσότερο στις σχέσεις και Τι δεν εκφράζεις από αυτά που πραγματικά θέλεις. Το να απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις, θα σε βοηθήσει να ξεκαθαρίσεις τι είναι σημαντικό σε εσένα.
- Να είσαι πρόθυμος να αποδεχτείς το αποτέλεσμα. Το πιο δύσκολο κομμάτι των ορίων είναι η αποδοχή του αποτελέσματος. Μερικές φορές, θα πάρεις αυτό που θέλεις και άλλες φορές, δεν θα γίνει. Αυτό είναι μέρος ώριμων, υγιεινών σχέσεων.
- Εάν τα όρια ου δε γίνονται σεβαστά, υπερασπίσου τα. Το μεγαλύτερο εμπόδιο στο να ζητάς αυτό που θέλεις είναι ο φόβος. Ο φόβος ότι κάποιος θα αντιδράσει έντονα ή θα απογοητευθεί. Ο καθορισμός ορίων σημαίνει να νιώθεις δισταγμό και να το κάνεις ούτως ή άλλως, καθώς υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου. Αυτό γίνεται ευκολότερο με την πρακτική. Ξεκίνησε με τους κοντινούς ανθρώπους μέχρι να αποκτήσεις εμπιστοσύν
- Επίτρεψε στον εαυτό σου να λέει «Όχι» χωρίς να αισθάνεσαι ένοχες και «Ναι», επειδή πραγματικά το θέλεις και όχι από υποχρέωση ή για να ευχαριστήσεις τους άλλους.
- Μην προσπαθείς να αλλάξεις τους άλλους, αλλά να συμπεριφέρεσαι εσύ με τα δικά σου πιστεύω και άξιες. Κατά τον καθορισμό των ορίων, να είναι σαφής και συνοπτικός. Απόφυγε να ζητάς από άλλους να αλλάξουν. Αυτός ο έλεγχος δεν είναι όριο. Οι επιθυμίες σου πρέπει να είναι εύκολα κατανοητές.
- Μην αναζητάς την αποδοχή και την επικύρωση για τον εαυτό σου. Συνειδητοποίησε ότι είναι δική σου ευθύνη να φροντίσεις τον εαυτό σου. Είναι σημαντικό οι ανάγκες σου να μην εξαρτώνται πάντα από τους άλλους. Οι ανάγκες σου είναι δική σου ευθύνη. Η οριοθέτηση στις σχέσεις είναι βασική για την εξέλιξη του ατόμου και ο καθορισμός ορίων μπορεί να αποσαφηνίσει την υγεία μιας σχέσης. Εάν δεν τηρούνται τα όρια, είναι δυνατόν να δημιουργείται ανάγκη να επανεξεταστεί μια σχέση. Αν κάποιος αντιδρά αρνητικά κάθε φορά που εκφράζεις μια επιθυμία, αυτό είναι σημαντική πληροφορία. Τα όρια υπογραμμίζουν αν μια σχέση είναι αμοιβαία. Αξίζεις να ικανοποιήσεις τις ανάγκες σου και τα όρια είναι ο τρόπος για να φτάσεις εκεί.
Η Αλεξάνδρα Παυλέτση – Στεφανή είναι BSc Ψυχολόγος, MSc Προαγωγή Ψυχικής Υγείας και Πρόληψη Ψυχιατρκών Διαταραχών, alexandra.pavletsistefani@gmail.com